مقاومت دارویی:
بسیاری از داروهای آلی که برای درمان
بیماری لیشمانیوز و بیماریهای کرم هلمینز استفاده میشدهاند، امروزه به خاطر مقاومت دارویی بیاثر شدهاند.
انگل لیشمنیا دونووانی که عامل بیماری لیشمانیوز است، از طریق گزیدن پشه خاکی(سالک) سالانه
بین تقریباً ۱۵ میلیون نفر منتقل میشود. این بیماری در صورت عدم درمان میتواند
کشنده باشد و داروهای معمول آلی آن از قبیل پنتامیدین، آمفوتریسین بی،
پارامومایسین و داروهای آنتیموانی به
علت مقاومت دارویی تقریباً بیاثر شدهاند.
با برخی از این ترکیبات با فلزات، کمپلکسهای
آلی فلزی ساخته شدهاست و برای فعالیتهای پادانگل بیماری لیشمانیوز مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. پنتامیدین، یکی
از این داروهای ضد انگلی بود که با برخی از مراکز فلزی تشکیل کمپلکس داده و
فعالیتش مورد بررسی قرار گرفتهاست. در این بررسیها مشخص شدهاست که یکی از
مشتقات آلی اوسمیوم در ترکیب با پنتامیدین ۷٬۵
برابر اثر درمانی بیشتری نسبت به پنتامیدین در یک دوز منفرد و مشابه در درمان
لیشمانیوز در موشها از
خود نشان میدهد. مشتقات آلی ایریدیوم و پلاتین در مقابله با تی-بروسی در جوندگان مورد
آزمایش قرار گرفتند، که موشهای آلوده را با یک دز منفرد معالجه نمودند. یک ترکیب
آلی ایریدیوم همچنین از خود فعالیت
ضد فیلاریاز نشان داد و در مقابل لاروهای عفونی مولینما
دستیا و بورگیا پاهانگی انگلهای
هلمینز انسانی اثر قوی و در مقابل
لیشمانیوز اثر ضعیفی از خود بروز داده است. کمپلکس ایریدیوم به نحو قابل توجهی
دارای سمیت کمتری نسبت به ایزوتیونات پنتامیدین است، بهطوریکه تجویز آن در دوزهای کشنده از ایزوتیونات پنتامیدین
برای این کمپلکس در موشها مجاز میباشد. مشتق آلی ایریدیوم با پنتامیدین در تاژکهای
دونووانی جمع میشود و با
زیرواحدهای ریبوزومی، پیوند میدهد اما تأثیری بر سنتز درشت مولکولی ندارد. پر
واضح است بقیۀ کمپلکسهای آلی فلزی دارای مکانیسم متفاوتی میباشند، مثلاً کمپلکسهای
اوسمیوم با یکی کردن آمینواسیدها و پپتیدها به
عنوان لیگاند به شکل غیرمستقیم و از طریق جلوگیری از سنتز درشت مولکولی از رشد
لیشمنیا دونووانی ممانعت میکند.
|